بررسی کارآئی و پایداری بتن در پوشش شیبدار کانال ها

ترک های به وجود آمده در سطح شیبدار پوشش کانال های آبیاری که پس از گذشت عمر کوتاهی از اجرای کانال ها ظاهر می شوند باعث ایجاد درز و شکاف و هدر رفتن مقادیر زیادی از منابع آبی کشور و در نهایت تخریب رویه ی بتنی کانال ها می گردند. با مطالعه بر روی منابع و بررسی میدانی، روشن شده است که عوامل مختلفی می توانند در به وجود آوردن این ترک ها نقش داشته باشند. یکی از مهمترین این عوامل انتخاب نادرست اسلامپ با توجه به شیب عرضی کانال می باشد. باید توجه داشت که بتن ریزی در سطوح شیبدار کانال دارای شرایط ویژه ای است زیرا : اولاً به دلیل ضخامت کم بتن ریزی نمی توان از ویبره های متداول برای تحکیم بتن و خروج هوا استفاده کرد، در نتیجه استفاده از اسلامپ بالاتر کار تحکیم را آسان تر می کند. ثانیاً به دلیل قرارگرفتن بتن در شیب، باید اسلامپ آن را محدود کرد تا بتن شره نکند. ثالثاً استفاده از بتن با اسلامپ کمتر باعث کاهش مقاوت بتن می شود، زیرا کاهش اسلامپ با ثابت نگهداشتن همزمان( w/c )، مستلزم کاهش آب و سیمان به صورت همزمان می باشد، و از آنجائی که به دلیل وسعت سطح مجاور بتن با هوا مقداری از آب بتن نیز بعد از اجرا تبخیر می شود لذا آب کافی برای عمل هیدراتاسیون کاسته شده و در نتیجه مقاومت بتن کاهش می یابد. در منابع مختلف برای اسلامپ بتن پوشش شیبدار کانال ها توصیه هایی کلی صورت گرفته ولی به ارتباط شیب عرضی کانال ها و اسلامپ بتن مورد استفاده که از مسائل مهم اجرائی است اشاره ای نشده است. در این پژوهش سعی می شده با انجام آزمایش های مختلف و ارائه طرح اختلاط های مناسب و تعیین مشخصات مصالح مورد استفاده، اولاً اسلامپ بتن های قابل اجرا در شیب های مختلف مشخص گردد و ثانیاً بهینه ترین نمونه بتنی از نظر اسلامپ های قابل اجرا برای تأمین خواص مکانیکی مورد نظر ارائه شود. پایداری و قوام پوشش بتنی در شیب و اسلامپ مربوطه، توسط میزان حرکت مخلوط بتن به سمت پایین و در نتیجه تغییر ضخامت پوشش در قسمت بالا و پایین قالب مورد بررسی قرار گرفت. اسلامپ نمونه های قابل قبول با توجه به طرح اختلاط هریک مشخص و نمونه های ناپایدار به عنوان گزینه های غیر قابل قبول مشخص می گردید. پژوهشگران امیدواراند که نتایج حاصل نه تنها در اجرای پوشش کانال ها کاربرد فراوانی پیدا کرده و مشکلات اجرائی خاصی را جوابگو باشد بلکه در تمام پروژه هائی که بتن در سطوح شیب دار اجرا می شود مورد استفاده قرار گیرد.